Hayat tarzı değişikliği

Kolesterol yüksekliğinin tedavisi bireyseldir ve hastanın ilaç tedavisine ihtiyacı olup olmadığı hekimliğin sanat kısmı ile alakalıdır. Hekiminiz damar hastalığı riskiniz yüksekse veya damar hastalığınız hali hazırda varsa kolesterol düşürücü ilaç başlayacaktır. Kalp krizi, felç, bacak damarı tıkanıklığı gibi hastalıklarda olayların tekrarlamaması için ikincil koruma gerekir; çoğu hastada statin adı verilen kolesterol düşürücü ilaçlar bunun için başlanır.

Bu yazının konusu ilaçlar olmayıp hayat tarzı değişikliğinden bahsedeceğim.Kolesterol değerlerini kontrol etmek ve belirli değerin altında tutmak (LDL kolesterolü 100’ün altında) yaşam boyu damar hastalığı riskini düşürmek için gerekli. Hayatın ilk 40 yılında damarın maruz kaldığı kolesterol miktarı, ilerleyen zamanda kaç yaşında kalp hastalığı çıkacağı konusunda belirleyici olduğunu bir önceki yazımda bahsetmiştim, tekrar hatırlatayım. Kötü kolesterolü (LDL) 125 olanların kalp krizi riski 40 yaşında başlıyor, ortalama olarak 62 yaşında ilk kalp krizini geçiriyorlar. Ki Türkiye’de her 3 kişiden birinde LDL değeri 125’ten daha yüksektir. (Gazete haberlerinden kalp krizi geçiren genç sanatçıları, yazarları, ünlüleri hatırlayalım.) Kötü kolesterolü (LDL) 80 olanların ise kalp krizi riski 64 yaşında başlıyor, ortalama olarak 100 yaşında ilk kalp krizini geçiriyor.

Yüksek kolesterol hastalarının ilaç kullansın veya kullanmasın, alışkanlıklarını değiştirmesi yaşlılıkta hastalıklar ile boğuşmayı engellemede ve ömrü uzatmada önem taşır. Düzgün beslenme ve egzersiz kolesterolü 40 puan düşürür. Bu düşüş ölüm, kalp krizi ve felç riskini 5’te 1 oranında azaltır. Düzgün beslenme ve egzersiz, kolesterolü düşürerek damarları korumanın yanı sıra kanser hastalığına karşı da korur. Bir taşla birden fazla kuş vurabiliriz.

Damar tıkanıklığı gelişmiş, balon-stent olan, felç geçiren hastalarda biliyoruz ki LDL kolesterol seviyesi 55’in üzerinde oldukça damar tıkanıklığı ilerlemeye devam ediyor. Bu hasta grubunda elimizde ne var ise kullanmak zorundayız. Çünkü damar tıkanıklığı ömrü kısaltan, hayatı keyifsizleştirip hastane hastane dolaştıran sevimsiz bir hastalık.

Kolesterolün zararlı etkilerini gidermek için dikkat edilmesi gereken 4 ana konu var.

• Düzgün beslenme
• Sigara veya diğer zararlı dumanlara maruziyet
• Düzenli egzersiz
• Kilo kontrolü

Hekiminiz ilaç yazsa bile hayat tarzı değişikliği hastalık gelişimini engellemede çok değerli. Maalesef bir kez kalp krizi geçiren, stent takılan- bypass olan hastalarımız yeterli önlemleri almadığı için tekrar kalp krizi geçiriyor, hayatını kaybedebiliyor yada kalp yetersizliği gibi çeşitli sakatlıklar ile kalan kısacık ömrü boyunca uğraşmak zorunda kalıyor.

Sağlıklı ve huzurlu bir ömür dilerim.